Nowe zasady gry dla ZZP w Holandii – czy Twoja działalność przetrwa?

/w , /Autor

Początek 2025 roku przyniósł istotne zmiany dla wszystkich samozatrudnionych (ZZP) w Holandii oraz firm współpracujących z nimi. Nowelizacja ustawy DBA ma na celu wyeliminowanie problemu fikcyjnego samozatrudnienia, który od lat destabilizuje rynek pracy. W tym artykule omawiamy kluczowe założenia reformy, jej wpływ na relacje biznesowe oraz praktyczne sposoby przygotowania się do kontroli ze strony urzędu skarbowego (Belastingdienst).

Czym jest fikcyjne samozatrudnienie?

Fikcyjne samozatrudnienie (hol. schijnzelfstandigheid) ma miejsce wtedy, gdy osoba formalnie zarejestrowana jako przedsiębiorca pracuje w rzeczywistości jak pracownik etatowy. Oznacza to, że pracuje według narzuconego grafiku, pod nadzorem przełożonego, w stałych godzinach pracy i bez ponoszenia ryzyka gospodarczego. Choć zewnętrznie wygląda to jak współpraca między firmami, to w rzeczywistości przypomina zwykły stosunek pracy. Taka „fikcja” przynosi poważne skutki: uszczupla budżet państwa, omija składki na ubezpieczenia społeczne, a także pozbawia samozatrudnionego pracownika ochrony, jaką daje prawo pracy.

Fikcyjne samozatrudnienie to problem nie tylko dla urzędów, ale i dla samych wykonawców, warto wiedzieć, jak je rozpoznać i unikać.

Reforma ustawy DBA od 2025 roku

Mimo że ustawa DBA obowiązuje od 2016 roku, jej egzekwowanie zostało zawieszone z powodu niejasności interpretacyjnych. Od 1 stycznia 2025 r. Belastingdienst wznawił kontrole i aktywnie ocenia, czy samozatrudnieni rzeczywiście działają jako niezależni przedsiębiorcy. Rok 2025 będzie okresem przejściowym bez kar finansowych, ale już z obowiązkiem uregulowania zaległych podatków i składek. Od 2026 roku przewidziane są także grzywny.

Jak Belastingdienst będzie oceniać relacje ZZP – zleceniodawca?

Fiskus skupi się na tym jak faktycznie przebiega współpraca pomiędzy samozatrudnionym a zleceniodawcą. Oceniane będą m.in.:

1. Liczba klientów

Zależność finansowa od jednego zleceniodawcy może wskazywać na fikcyjne samozatrudnienie. Dywersyfikacja źródeł przychodu to jeden z podstawowych dowodów na niezależność.

2. Stopień niezależności

Czy samodzielnie ustalasz godziny i sposób pracy? Jeśli wykonujesz zadania według instrukcji zleceniodawcy, możesz zostać uznany za pracownika.

3. Własne narzędzia i środki transportuSamozatrudniony powinien korzystać z własnych narzędzi, maszyn i pojazdów. Korzystanie z zasobów zleceniodawcy sugeruje, że relacja nie opiera się na pełnej niezależności. Zakup i ewidencja sprzętu to jeden z dowodów profesjonalizmu i samodzielności.

4. Ryzyko finansowe i odpowiedzialność

Prawdziwy przedsiębiorca ponosi ryzyko prowadzenia działalności: finansowe, techniczne i prawne. Jeśli wszystko spoczywa na kliencie, relacja przypomina etat.

5. Możliwość zastępstwa

Możliwość przekazania zlecenia innemu wykonawcy jest cechą działalności gospodarczej. Etatowi pracownicy takiej swobody nie mają.

6. Model wynagradzania

Wynagrodzenie powinno być uzależnione od rezultatu wykonanej usługi. Stałe wynagrodzenie godzinowe może wskazywać na zależność typową dla stosunku pracy.

7. Odzież robocza z logo

Ubrania z logo własnej firmy wzmacniają wizerunek przedsiębiorcy i sygnalizują profesjonalizm.

8. Zgodność teorii z praktyką

Najważniejsze są realia. Nawet najlepiej przygotowana umowa to nie wszystko, liczy się sposób organizacji pracy, komunikacja z klientem oraz w jaki sposó wystawiane są faktury.

9. Ubezpieczenie dla firm (AVB),

Posiadanie polisy AVB chroni przed odpowiedzialnością cywilną firmy i świadczy o profesjonalnym podejściu do prowadzenia działalności. Ubezpieczenie chroni Cię przed roszczeniami klientów lub osób trzecich w razie szkód wyrządzonych podczas pracy.

10. Obecność w sieci

Fiskus zwraca uwagę na to, czy aktywnie pozyskujesz klientów, reklamujesz się, budujesz swoją markę. Dlatego strona internetowa, aktywność w branżowych grupach to nie tylko marketing, ale i dowód, że Twoja firma naprawdę działa. Nie musisz mieć superdrogiego serwisu, ważne, by był funkcjonalny i aktualny.

11. Profesjonalny adres e-mail

Adres firmowy (np. info@mojafirma.nl) wygląda profesjonalnie i wzmacnia wiarygodność. Adresy prywatne mogą budzić wątpliwości. 

Konsekwencje dla firm i samozatrudnionych – co grozi za niedostosowanie się do nowych przepisów?

Dla zleceniodawców (firm):

Jeśli Belastingdienst stwierdzi, że współpraca z ZZP-erem miała charakter stosunku pracy, firma może zostać zobowiązana do:

  • Zapłaty zaległych składek na ubezpieczenia społeczne (werkgeverspremies, ZVW, WW, WIA);
  • Uregulowania zaliczek na podatek dochodowy tak, jakby ZZP-er był zatrudniony na umowę o pracę;
  • Zawarcia z samozatrudnionym formalnej umowy o pracę 
  • Utraty reputacji – firmy „przyłapane” na fikcyjnym samozatrudnianiu ryzykują spadek zaufania wśród klientów i partnerów.

Co ważne: kontrole mogą obejmować okres do pięciu lat wstecz, choć nie wcześniej niż od 1 stycznia 2025 r. Przepisy działają zatem „do tyłu”, jeśli nie wdrożysz zmian na czas.

Dla samozatrudnionych (ZZP):

Dla osób prowadzących działalność, których status zostanie zakwestionowany, również przewidziano poważne skutki:

  • Utrata ulg podatkowych takich jak zelfstandigenaftrek, startersaftrek czy ulga MKB;
  • Konieczność zapłaty zaległego podatku dochodowego – rozliczanego jak dla pracownika etatowego;
  • Zerwanie współpracy z klientem, który nie chce ryzykować dalszych kontroli;
  • Zmuszenie do przejścia na etat – co dla wielu ZZP-erów oznacza utratę elastyczności, dochodów i niezależności.

Nie chodzi więc tylko o formalności, ale o prawdziwe straty finansowe i zawodowe, które mogą poważnie zagrozić stabilności Twojego biznesu.

Przykłady z branży budowlanej

Jan Kowalski pracuje jako cieśla i od trzech lat wykonuje zlecenia tylko dla jednej firmy. Pracuje w stałych godzinach, korzysta z narzędzi i auta zleceniodawcy, nie prowadzi działań marketingowych. W praktyce funkcjonuje jak pracownik, jego sytuacja może zostać zakwestionowana przez Belastingdienst.

Jan Nowak współpracuje z kilkoma firmami budowlanymi, sam ustala warunki współpracy, posiada stronę internetową i korzysta z własnego sprzętu. W jego przypadku nie ma podstaw do podważania statusu niezależnego przedsiębiorcy.

Jak się przygotować? Porady od biura Pegaz

1. Przejrzyj i zaktualizuj umowy

Zadbaj o zapisy dotyczące niezależności, braku podporządkowania, wynagrodzenia projektowego, możliwości zastępstwa.

2. Korzystaj z profesjonalnych narzędzi

Programy do fakturowania i ewidencji pomagają dokumentować relacje z klientami i przydadzą się podczas kontroli.

3. Buduj wizerunek przedsiębiorcy

  • Własna strona internetowa i firmowy e-mail;
  • Logo i podstawowa identyfikacja wizualna;
  • Aktywność w mediach społecznościowych i branżowych.

4. Zadbaj o zróżnicowanie klientów

Nawet niewielkie dodatkowe zlecenia pomagają udowodnić niezależność.

5. Inwestuj w sprzęt i ubezpieczenia

Kupuj i ewidencjonuj sprzęt firmowy, odzież z logo, wykup polisę AVB.

6. Konsultuj się z ekspertami

Biuro rachunkowe Pegaz pomoże w analizie relacji z klientami, przygotowaniu dokumentów i wdrożeniu rozwiązań zgodnych z prawem.

Podsumowanie

Reforma ustawy DBA to sygnał, że czas fikcyjnego samozatrudnienia dobiega końca. Ale to także szansa, by wyraźnie pokazać, że jesteś profesjonalnym, niezależnym przedsiębiorcą.

Z pomocą biura Pegaz możesz spokojnie przejść przez nadchodzące zmiany, zachowując zgodność z przepisami i reputację wśród klientów.

Checklista ZZP – czy działasz zgodnie z nowymi zasadami?

  • Czy masz więcej niż jednego klienta?
  • Czy sam decydujesz o czasie, miejscu i sposobie pracy?
  • Czy używasz własnych narzędzi i sprzętu?
  • Czy ponosisz ryzyko finansowe?
  • Czy inwestujesz w marketing i rozwój firmy?
  • Czy posiadasz ubezpieczenie OC (AVB)?
  • Czy masz stronę internetową i firmowy adres e-mail?
  • Czy Twoje umowy są zgodne z modelovereenkomst?

Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia, skontaktuj się z nami – przeprowadzimy Cię przez każdy etap reformy DBA.

Jesteśmy tutaj, aby pomóc!

Pozdrawiamy,

Team ???? PEGAZ

________________________

Jeśli szukasz profesjonalnego biura księgowego do pomocy w założeniu działalności oraz kompleksowej obsługi administracji swojej firmy- nasi doświadczeni specjaliści są do Twojej dyspozycji, więc nie czekaj i skontaktuj się z nami już dziś!  

Kliknij TUTAJ i skontaktuj się z nami!